Geesten door Klaas Bond


1

Naam van boek; Geesten

Naam auteur; Klaas Bond

Naam uitgever; van Holkema en Warendorf

Aantal bladzijden; inclusief de epiloog 159 bladzijden

Jaar van verschijnen; 2004

2

Dit boek gaat over Bono, (samen met opa is hij de hoofdpersoon in het boek), die vernoemd is naar de zanger van de band U². Zijn vader zit in een band die wereldwijd optreed, welke volgens Bono zijn succes heeft te danken aan het kopiëren van U². Z’n moeder en zijn oudere zus Patty zijn verongelukt door een  zwaar auto-ongeluk (ze reden met hoge snelheid op een boom). Waardoor Bono alleen nog bij zijn vader woont, die zelf amper thuis is. Zijn vrienden vinden dat hij een droom vader heeft, maar Bono zelf denkt daar heel anders over, bovendien valt hij op veel jongere vrouwen, zoals zijn nieuwe vriendin Donna.

De opa van Bono, zit sinds kort in het bejaardentehuis, en doet geheimzinnig, over de oude spullen uit de Tweede Wereld oorlog. Bono’s grootste hobby is het lezen van griezelboeken en zelf verhalen schrijven. Van de rector moet hij een verhaal schrijven met als titel “schoolstress”, hij wil het verhaal schrijven over iemand die word achtervolgd en (doods)bedreigingen krijgt toegestuurd en hoe die persoon daarop reageert. Als het geen goed verhaal wordt, moet hij van school af door zijn slechte cijfers. Om het boek zo realistisch mogelijk te maken wil hij echt iemand gaan stalken, hij weet niet wie, dus pakt hij 4 dobbelstenen, hij heeft 24 klasgenoten dus dat komt precies uit. 18 zwarte puntjes glinsteren op de bovenkant, nummer 18 op de lijst; dat is Jenny Sanders, een verlegen en veel gepest meisje.

Ook moet Bono een werkstuk maken voor geschiedenis, over een gebeurtenis in het verleden, welke een familielid heeft meegemaakt. Hij gaat naar z’n opa toe, want die weet misschien nog wat van de Tweede Wereld Oorlog. Als hij in opa’s kamer komt is het er een enorme bende, wat hij zelf had gedaan. Behalve dat opa zich niet meer kan herinneren dat hij dat heeft gedaan, is er niets aan de hand.

De eerste keer dat Bono Jenny stalkt gaat als volgt; ze gaan het huiswerk van wiskunde uit haar schrift scheuren zodat ze moet nablijven, omdat ze vrijwel zeker zijn dat de meester gaat controleren. Bono’s vader, ‘the String’ organiseert  een feestje, het leukste meisje van school is daar ook, genaamd Annelotte. Ze vraagt uiteindelijk of Bono haar naar huis kan brengen, omdat Bono toch net zijn hond genaamd Roald uitlaat. Annelotte probeert Bono bij haar thuis te zoenen, maar Bono draait zijn hoofd om en rent weg. De volgende dag wil hij niet naar school dus spijbelt hij weer eens, hij gaat naar z’n opa toe. Daar gaat hij het over de geschiedenis opdracht hebben, ondanks dat opa steeds vergeetachtiger word, heeft hij maar al te goed door dat Bono spijbelt. De tweede stalking voert RJ uit, een goede vriend van Bono, hij belt haar twee keer op en zegt met een onherkenbare stem. “Ik weet je te vinden, bereid je voor op het ergste”. Het vriendenclubje bestaande uit RJ, Bono en Roos, spijbelen veel, maar nu is RJ door zijn vader “gearresteerd” hij mag absoluut niet meer naar school laat staan spijbelen hij mag alleen nog maar huiswerk maken.

Ondertussen is er ontdekt dat de opa van Bono alzheimer heeft. En dus gaat hij langzaam maar zeker dood. De derde stalking, is dat RJ een rouwbrief maakt, waarin in staat dat Jenny dood is. Twee dagen later komen er rechercherus en die melden dat Jenny vermist is, en ze willen meer weten van de klas. Donna vertelt dat ze zwanger is en ze gaat het huis verbouwen voor de komst van de baby, dus gaan ze voor een korte periode in een flatje wonen. Als ze daar aan het uitpakken zijn, gaat Bono’s mobiel, het is Roos die “Jenny, Jenny is dood” probeert uit te brengen. Zo snel mogelijk gaat Bono op z’n scooter naar zijn school, daar krijgen ze te horen dat Jenny is vermoord. Eerst volgt er verbijstering en daarna opluchting dat zij eigenlijk niet de dader zijn bij Roos en Bono.

Ook verteld opa van Bono dat Bono niet schuldig is aan de dood van z’n moeder en zus. Daardoor is hij zo blij dat hij GHB (drugs) slikt, hij drink daar ook bier bij ondanks dat hij weet dat je daarvan in coma kan raken, en dood kan gaan. Als hij in bed ligt ziet hij de geest van Jenny aan zijn bureau zitten, opeens denkt Bono dat Meneer Logan van Engels Jenny heeft vermoord, hij gaat z’n tas onderzoeken, dan gaat z’n telefoon of hij zo snel mogelijk naar de Avondrust wilt komen. Daar ziet hij z’n opa dood op bed liggen.

De sergeant van opa van de Tweede Wereld Oorlog, is ook op de begrafenis, en opa vroeg aan de sergeant of hij Bono de waarheid wil zeggen. De sergeant vertelt dat opa nooit mee heeft gedaan om de kanonnen onschadelijk te maken, ondanks dat hij dat altijd had gezegd, simpelweg gewoon omdat hij te bang was. Opa vond dit zo laf van zichzelf, dat hij alles bij elkaar had verzonnen, ook verteld hij, dat zijn eenentachtig jarige  opa zich zelf van het leven heeft beroofd, door giftige planten te eten.

Als Bono bij de rector moet komen omdat “schoolstress” over twee dagen af moet zijn, vertelt Bono zijn gedachten, dat meneer Logan, Jenny heeft vermoord. Hij gelooft het niet en zegt dat Bono een te grote fantasie heeft. Bono gaat zelf op onderzoek uit, eerst bij de moeder van Jenny en dan gaat hij naar Logans appartement, als daar meneer Logan opendoet begint Bono aan z’n kruisverhoor, totdat meneer Logan zegt: “ik zou je zo om het leven kunnen brengen. Wil je de waarheid horen over Jenny?’’ maar Bono is zo bang dat hij zo hard mogelijk weg rent en in de lift stapt. De volgende dag staat er in de krant “man gearresteerd voor moord op Jenny Sanders”.

Als op een avond Bono en zijn vader een gewoon gesprek hebben, probeert Bono voor de derde keer, of hij naar de Amerikaanse school mag. En deze keer heeft Bono ook een tegen actie, hij heeft beloofd aan zichzelf, dat hij alles eerlijk moet opbiechten. Bono zit op het bed, en z’n vader op het bed van Patty, Bono vertelt van wat hij allemaal heeft gehoord en gezien, dat z’n vader elke avond op hun kamer kwam en bij Patty in bed ging liggen, en hoe hij haar dan misbruikte. Bono vertelt ook hoe schuldig hij zich voelde, want die middag dat z’n moeder en z’n zus verongelukte in een auto-ongeluk, had hij het tegen z’n moeder vertelt, alles opgebiecht wat hij allemaal had gehoord en gezien. Van opa had hij gehoord, dat het niet zijn schuld was maar van zijn vader. Daarna deed hij onder andere een voorstel; zijn vaders zijn gelukplectrum terug, die Bono vijf jaar geleden had gevonden vijf, in ruil voor een handtekening voor de school in Amerika, hij weet zijn vader te overtuigen.

Als afscheid van Roos voordat hij naar Amerika gaat, eten ze in een pizzeria, als ze aan het eten zijn bekent Roos dat ze smoor verliefd op Bono is. Het boek eindigt met dat Bono en Roos seks hebben.

3

Klaas Bond is geboren op 14 januari 1959 hij studeerde Nederlandse taal aan de Universiteit van Amsterdam en is leraar Nederlands. Hij schrijft voornamelijk jeugdboeken voor kinderen boven de veertien jaar, over de manier waarop jongeren omgaan met hun gevoelens. In 2001 kwam zijn eerste boek Gevoelige snaren uit. In 2002 volgde het boek Groener gras dat ging over twee vrienden die later elkaar vijanden worden en voetbal, dat boek werd genomineerd voor de Prijs van de Jonge Jury 2004. In 2004 kwam zijn boek Geesten uit waarover ik dus dit verslag doe, Veroordeel me, dat in 2008 verscheen, is zijn eerste boek gericht op volwassenen.

4

Illustratie; De illustratie op de voorkant van het boek, is eigenlijk een gephotoshopte foto. Het stelt een strand met daarachter een groot klif, en er loopt een persoon op het strand. Het strand en het klif moeten voorstellen, dat dat de plek is waar Bono’s opa in de Tweede Wereld oorlog is geweest (dat is hij niet, maar dat is wat Bono van zijn opa moest geloven) dat iemand over het strand loopt, komt niet voor in het boek, opa en Bono zijn alleen in de duinen wezen kijken.

Het boek is opgedragen aan Lia, de vrouw van Klaas Bond, omdat zij hem altijd inspireerde, en altijd, ook al zit hij vaak alleen boeken te schrijven, van hem heeft gehouden.

Er zijn slechts twee plekken waar het verhaal zich afspeelt, een grote stad (waarschijnlijk Amsterdam) en de duinen bij Noordwijk. De duinen van Noordwijk omdat de opa van Bono dat graag wil, dat het verhaal zich verder alleen in de grote stad afspeelt maakt niets uit, het had ook een dorp als Haaksbergen kunnen zijn.

Het boek is geschreven vanuit Bono’s ogen, op veel momenten zit de lezer ‘in het lichaam van Bono’ bijvoorbeeld; ‘’Ik kijk naar de lege kamer, en kan me nog precies indenken hoe alles vroeger was”.

Het verhaal heeft grotendeels een gesloten einde, maar een paar kleine (en een redelijke grote) punten blijven onbeantwoord, de grootste vraag die overblijft is, of er wordt ontdekt dat Bono en RJ de dreigbrief en de rouwbrief hadden gestuurd, en als ze worden ontdekt, wat er dan met ze gaat gebeuren.

5

Onderwerp

Het onderwerp –jongen die in veel problemen komt- sprak mij in eerste instantie zeer aan, later in het boek, vond ik het onderwerp daarentegen heel ver gezocht, het is zeer voorspelbaar (Roos die haar liefde voor Bono uit, opa die niet de waarheid sprak) dat bepaalde dingen gebeuren. Ook het feit dat meneer Logan, Jenny had vermoord, schemerde veertig bladzijden daarvoor al door. Het verhaal heeft me dan ook geen nieuwe kanten, van het onderwerp laten zien. Ook zette het me daardoor niet echt aan het denken en is gebeurd wat ik al verwachtte. Ik ben door het verhaal wel iets anders gaan denken, dat een beroemde zanger van een band, als vader hebben, helemaal niet zo fijn is. Of Bono en RJ worden gesnapt of niet, wordt in het verhaal niets verteld; dat had wel gemogen. Het boek begon sterk, maar dit is niet het eerste boek met dit onderwerp, dat ik gelezen heb, en dit is niet een van de betere, toch was het boek wel fijn om te lezen, en niet te ingewikkeld.

Gebeurtenissen

Het boek bevat ik het begin, zeker genoeg gebeurtenissen om je te boeien. Dat zwakt later echter zeer af, in plaats van drie totaal verschillende Bono’s (voor de dood van Jenny, zijn opa en de liefde voor Roos), blijft er eigenlijk nog maar een over. Er zit wel genoeg tempo in het verhaal, en het wordt nergens langdradig. Het verhaal gaat vooral om Bono’s gedachtes en gevoelens, welke bij geen een gebeurtenis indruk maakt. Alles in het boek zou echt gebeurt kunnen zijn, ondanks dat helemaal niets herkenbaar is toch is alles heel voorspelbaar. Eigenlijk hoef ik niets in het boek mee te maken.

Personages

Het hoofdpersonage is Bono, hij gaat toch wel echt voor je leven, en je wordt in zijn gedachten gezogen. Ook opa, Roos en in mindere mate Jenny (zegt vrijwel niets in het boek, weinig over bekend) gaan allemaal voor je leven, door verschillende minder leuke tot verschrikkelijke gebeurtenissen. Bono is absoluut geen held, hij is eerder heel laf, hij durft niets toe te geven, hij neemt nergens de verantwoording op zich. Kortom; ik zou echt niet op hem willen lijken, af gezien van Bono doen de andere personen in het verhaal, hele onvoorspelbare dingen; opa die zelfmoord pleegt en nog een paar andere. Alle personages doen alle dingen in het boek heel begrijpelijk, je moet veel zelf invullen over de personages, zeker omdat niemand, maar dan ook iets veranderd (afgezien van RJ, die niet meer vrienden wil zijn met Bono).

Bouw

De gebeurtenissen volgen logisch elkaar op, misschien is het boek daarom wel niet spannend, of dat komt omdat het boek, eigenlijk heel simpel is, er zitten wel wat ingewikkeldere stukken in, maar verder blijft het helemaal eenvoudig te volgen. Wat ik zo jammer vind aan het boek, is dat het boek slechts een echte verhaallijn bevat, gek genoeg blijft het ondanks dat wel boeiend om te lezen, ook zit er geen cliffhanger in het boek, alles wat aan het begin van de pagina een mysterie wordt, wordt later op de pagina alweer duidelijk. Wel bevat het verhaal flashbacks (terugblikken), naar de tijd dat Bono’s moeder en zusje nog leefden. Het boek heeft een wat mij betreft zeer vergezocht slot, heel voorspelbaar en ondanks dat compleet niet logisch (andere sfeer dan de rest van het boek), daarom het ik in deel zes ook voor het nieuwe slot gekozen, als verwerkingsopdracht.

Taalgebruik

Het boek is makkelijk te volgen, en bevat geen moeilijke woorden, het verhaal heeft simpelweg, gewoon geen beschrijvingen, en nauwelijks dialogen (vrijwel enkel gedachten en gevoelens, die worden omschreven).

6; Het nieuwe slot

In het nieuwe slot, loopt het voor Bono in eerste instantie veel slechter af dan in het echte boek. Bono, Roos en RJ worden opgepakt, omdat ze verdacht worden van medeplichtigheid, en aanleiding tot Jenny’s moord. Op de zelfde dag als Logan moeten ze voor de jeugdrechter verschijnen, die weinig berouw toont voor Jenny of de familie van Jenny, en wil niets toegeven, en zegt dat Bono zijn opdrachtgever was, wat al snel als onvoldoende bewijs wordt genoemd.

Roos wordt al vroeg in het proces vrijgesproken, terwijl Bono en RJ, wel voor de jeugdrechter moeten verschijnen, de straf blijkt uiteindelijk miniem te zijn, en Bono gaat daarmee akkoord, hij vindt in zich zelf, dat hij moet boeten voor wat hij eigenlijk indirect tegen Jenny had gedaan, en denkt dat hij het daarna met een geruster hart kan slapen, en zich minder schuldig voelt. RJ is echter furieus, en gaat in hoger beroep, ook hij is van mening, dat Bono de aanstichter en schuld van alles is net als Logan. RJ krijgt uiteindelijk in hoger beroep bijna gelijk, wat een zeer spannend stuk moet worden. In ieder geval wordt zijn straf lichtelijk vermindert.

Roos zoekt Bono een paar keer op, en tijdens de gesprekken die ze dan hebben, worden ze steeds verliefder. Als Bono uit de gevangenis komt, gaat hij samen met Roos naar Amerika (onder toezicht), om daar zijn dromen te uit te laten komen, en die te delen met Roos.